Dat Douwe van den Wall Bake een van de aanjagers van de PROW-beweging is, is geen toeval. Als innovatiemanager houdt hij zich continu bezig met verandering en initiatief en deze verandering is niet iets abstracts. Volgens Douwe mag die verandering nog meer van onderop komen. Hij gelooft in het initiatief en de kracht van mensen. “Als medewerkers zich in hun werk ook door hun hart laten leiden, dan ontstaat er een veel sterkere drive en zijn zij bovendien veel sterker en gelukkiger”, zo is zijn gedachte. Oude, starre hiërarchische organisaties en structuren zullen het volgens Douwe moeilijker krijgen. “Ondernemerschap aan de basis, zeggen we bij TBI en dat is precies waar PROW voor pleit. PROW is nu nog een organische beweging, maar misschien moeten we een coöperatie binnen TBI opzetten of – naast de stichting – een gouden aandeel voor medewerkers.” Gedurfd, zoals het een PROW-activist betaamt!
Douwe: “Ik mag al jaren met heel trotse en inspirerende mensen samenwerken; mensen die initiatief nemen en gemotiveerd zijn. Denk aan de jaarlijkse TBI Innovatieprijs, het innovatie fonds, de klimaatexpedities en de recent opgestarte TBI klimaattrein. Hiermee faciliteren we een ecosysteem voor de gewenste verandering van onze cultuur; meer initiatief en nog duurzamer. De recent opgestarte TBI Klimaattrein is daarin een volgende stap omdat we daarmee ook de verbinding aangaan met non-profit initiatieven. Zo willen we aangesloten blijven bij de nieuwste maatschappelijke ontwikkelingen.
Van klimaatexpeditie via manifest naar PROW
En dan PROW natuurlijk! Dit avontuur startte eind 2021 met Onno Sminia, Marianne Postmus (beide oud-medewerkers van CW&D) en Frank Fouchier (Soltegro). Zij kwamen terug van hun klimaatexpedities en zeiden: “Wat nu? Wat gaan we nu echt doen?” We hebben toen met een klein groepje een manifest geschreven dat we vervolgens als ‘cadeau’ aangeboden hebben aan onze raad van bestuur. Dit deden we namens 20 ambassadeurs die het manifest onderschreven. Het was een spannend moment, maar het feit dat het ons in zeer korte tijd was gelukt om in alle TBI ondernemingen een ambassadeur te vinden, gaf ook vertrouwen. Ons manifest vertegenwoordigde blijkbaar het geluid van een grotere groep.
We werden uitgenodigd om het manifest een paar weken later breder te delen via een TBI webcast. Vervolgens sloten meer dan 100 collega’s (!) zich online aan. Dat was voor ons het signaal van ‘Oh wauw, dit leeft!’ en toen ontstond het idee om een ‘beweging’ te starten met intrinsiek gedreven en gemotiveerde mensen. In de zomer van 2022 hebben we de beweging PROW genoemd en lanceerden we onze eerste campagne: wijzijnPROW. De naam PROW kozen we omdat het van ’pro’ komt; je bent met dingen bezig waar je vóór bent (niet tegen). En de W staat voor werk omdat we het doen in en voor ons werk, met hart voor het bedrijf.
Ik weet nog dat ik op ons eerste grote event, het manifest festival, best zenuwachtig was. Dat ik dacht: ‘Gaan we mensen bereid krijgen om mee te doen met onze campagne?’ Jezelf uitspreken met een persoonlijke missie op een poster vond ik zelf ook best, maar ook dat lukte! Het was fantastisch om te zien dat tijdens het festival meer dan 40 collega’s op de foto gingen voor de campagne. Ze durfden zich uit te spreken en letterlijk ergens voor te gaan staan. Met hun persoonlijke missie op de foto. De periode daarna zag je deze toffe posters op allerlei plekken binnen TBI verschijnen. Van trappenhuis tot koffiemachines en van wc-deuren tot ontvangsthal. Echt tof!
Medewerkers-aandeel of coöperatie?
Mijn missie, die ook op mijn campagneposter stond, is dat je als medewerker ook mee zou moeten kunnen ondernemen. Het feit dat TBI een stichting als aandeelhouder is, is mooi en vormt de basis van ons maatschappelijk DNA. Dit is essentieel om te kunnen investeren in maatschappelijke waarden. Maar toch denk ik dat deze tijd nog om iets anders vraagt. Mijn idee is namelijk dat medewerkers zich steeds meer willen kunnen identificeren met het bedrijf en haar missie. Ik zie dat steeds meer mensen hun ei kwijt willen in hun werk. Ze willen voor hun relevante initiatieven kunnen nemen. Ze willen gehoord en beloond worden. En daar ligt volgens mij een kans voor PROW.
Als PROW zijn we naast een club van constructieve doeners ook een vorm van ongevraagde medezeggenschap. De vraag is of we dit op termijn kunnen omzetten in een structurelere vorm. Kunnen we medewerkers andere vormen van (mede)zeggenschap aanbieden? Of – nog een stap verder: zouden medewerkers niet de kans moeten hebben om mede-eigenaar te worden? Bijvoorbeeld in de vorm van tijdelijke aandelen of certificaten van een specifiek bedrijfsonderdeel. Een radicaal nieuwe invulling van “ondernemerschap aan de basis”.
Een ander idee is om PROW door te ontwikkelen als zelfstandige coöperatie binnen TBI die specifieke diensten levert aan de TBI ondernemingen. Een coöperatie van medewerkers, een nieuwe entiteit binnen en tussen de BV’s van TBI. Of je ‘lid’ wordt van PROW is dan een keuze, net zoals je wel of niet lid kunt zijn van een personeelsvereniging of verkiesbaar bent voor de OR. Voor zover ik weet zou TBI daarmee een uniek en maatschappelijk zeer relevant bedrijf kunnen worden. Geen idee of dit haalbaar is, maar ik vind het wel een spannend idee. Sowieso vind ik dit soort fundamentele en relevante vraagstukken leuk om aan te werken.
Onze toekomst
De grootste uitdaging voor PROW is om collega’s te blijven vinden die bereid zijn om PROW in beweging te houden. We zullen initiatieven moeten blijven nemen en de beweging moeten blijven voeden. Hiervoor is zowel een kernteam als motorblok nodig als een actief netwerk van kwartiermakers binnen de TBI ondernemingen. Een groep durfdoeners die bereid is om hun eigen nek uit te steken en anderen mee te nemen. Dit groeiende netwerk binnen TBI geeft mij veel energie en inspiratie!
Wil jij ook kwartiermaker worden of een actieve rol krijgen binnen de PROW organisatie? Of wil je hier eerst meer over weten? Neem dan contact op met Douwe of een van de huidige kernteamleden: Sanne Beckers (Nico de Bont), Edward van Dongen (ERA Contour), Anne van Bergen (Synchroon), Hans Boer (Eekels) of Jasper Folmer (reisleider TBI klimaatexpedities).
#jijmaaktTBI
Sept ’22 _ Posters van de eerste medewerkerscampagne: wijzijnPROW
